Yine de yapay-zeka olan bir çağda, ingilizce öğretecek program artık çok kolay ve sorun değil.
Ayrıca, türkler ingilizce konuşuyor, ama okuduğunu anlamıyor. Mesela konuşuyor, günlük hayatı idare ediyor, ama mühendislik ilgili yazıyı okuyamıyor, anlamıyor.
Türklerin okuduğunu anladığı, konuşamadığı yanlış saptama. Türklerin yabancı dil de Avrupa ülkelerine göre geri olduğu doğru saptama.
Kişinin mesleği diyelim kapalıçarşıda ürün satmak ise, o kişinin pek tabi pazarlık edecek, konuşacak ingilizcesi ön plandadır, okuma anlama ingilizcesi çok çok ilerde olması gerekmez, ancak bir kişi diyelim mühendis, ön lisans düzeyinde bile yabancı dili, özellikle okuduğunu anlama çok ileri ingilizcesi yoksa, gelişmeleri takip etmesi çok zordur, kendini yenilemesi zordur. Yabancı dili olan biri, herzaman güncel kalır, yeni gelişmeleri adapte eder.
Fakat, öyle istisna ve çok az kişinin yer aldığı meslekler vardır ki, yabancı dil bilmelerinin çok önemi yoktur. Mesela devletin en üst yöneticilerinin kendi dillerini anlama düzeyi çok önemlidir, ama yabancı dil bilmeleri çok önemli değildir.
Dünyanın her tarafında en yüksek liderler genelde hepsi dil yetenekli, kendilerini ifadede çok yetenekli insanlardır ancak yabancı dil çoğu bilmez.
Örneğin Amerika nın son elli yıllık liderlerinin istisnasız hepsi İngilizce hakimiyetleri, dil yetenekleri, sözlü savunma, hazır cevaplılıkları ile, dil hakimiyetinde çok ilerdedir, ancak yabancı dil bilen insanlarla çalışırlar, kendileri yabancı dil bilme eğiliminde değildir.
Türkiye de de, halk dil yeteneği yüksek liderleri seçme eğilimindedir. Bu liderler arasında, düzgün ve öğretici türkçesi, her ağzını açışında dil yeteneği sergileyen Ecevit örnektir. Öyle görünüyorki, dil yeteneği, yabancı dil şartı gerektirmeden, halk ile politik iletişimde, halk tarafından önemsenmektedir.
Liderlik, müfredatını liderin kendi yarattığı istisna kadrolardan biridir. Ancak, istisnasız her lider dile hakimdir.
Oysa iyi bir cerrah çok daha farklı özelliklerle, sadece akademik bilgi değil, el veya fiziksel becerisi aranır. Her alan kendine özgüdür.
Akademik veya bilimsel liderlik de, müfredatlar vardır; tekerleği yeniden keşfetmemenizi, müfredatlara hakim olmanız sağlar, ancak bilimsel liderlikte lider öyle bir an gelirki, müfredatını kendi yaratamaz ise başarılı olamaz.
Oysa birçok sanat alanında müfredat atlama vardır. Örneğin pop müzik yıldızı için, klasik müzik müfredatı aşma şartı yoktur.
Okuduğunu anlamak ayrıca en önemli.
Ben dolandırıcı bir yazının altına anlamadığı için imza atan çok beyinsiz türk uzman gördüm. Yani okuduğunu anlamamak suça yönelten eksiktir. Mesleki ingilizcede okuduğunu anlamamak en büyük kusurdur, suç teşkil eder.